Böcekleri kullanmayı bilenlere..

Social Navigation

Sinek larvalarının organizasyonu, a. Nematocera, b. Brachycera (Demirsoy’dan)

Diptera takımı sineklerin gelişimi

Diptera takımında yer alan sineklerin gelişimi ve özellikleri, larva ve pupa evrelerine genel bir bakış..

Larva ve Pup

Larvalar tüm başkalaşım gösteren böceklerde olduğu gibi ergine hiç benzemezler. Yapıları, biyolojileri ve ekolojileri tamamen farklıdır ve çoğu zaman erginden farklı ortamda yaşarlar.

Larvalarda her türlü yaşam tarzı görülebilmektedir. Larvalar bacaksızdır ve baş kapsülleri körelme eğilimi göstermiştir.

Son segmentin üzerinde bulunan stigma küçük papillerle çevrilmiştir. İlk segmentin iç tarafında yani sindirim kanalının başlangıç kısmında birbirleri ile bağlanmış birkaç sklerit bulunur. Bu skleritler baş-gırtlak aygıtı olarak bilinir. Kapalı baş kapsülü olan ve çiğneyici ağız yapısına sahip olan sinek larvaları da vardır.

Ayrıca vücut üzerinde taksonomik açıdan önemli olan yapışıcı vantuzlar, yalancı ayaklar, papil benzeri çıkıntılar, kıl demetleri, dikenler ve kutikula çıkıntıları da bulunmaktadır.

Sinek larvalarının gelişiminde birbirlerinden deri değişimleri ile ayrılan 3-4 evre vardır.

Sineklerin gelişimi - Sinek larvalarının organizasyonu, a. Nematocera, b. Brachycera (Demirsoy’dan)
Sineklerin gelişimi – Sinek larvalarının organizasyonu, a. Nematocera, b. Brachycera (Demirsoy’dan)

sivrisineklerde ve ilkel sineklerde mumya tipidir. Bunlarda antenler bacaklar ve kanatlar belirgin olarak tanınabilir. Bu puplar aktif olarak yer değiştirebilir. Puptan çıkma yaklaşık olarak 5 dakika sürer. Çıkışta hava alma ve kuruma ile vücut hacimleri artar, kanatları gerilir, kutikula renklenir ve sertleşir. Böylece tam erginleşirler.

Sinekler cesede ilk yönelen organizmalardır. Bazen bu ilk birkaç dakikadadır ve sinekler adli araştırmalar için en önemli grubu teşkil eder. Yapışkan sinek (Blowfly) olarak isimlendirilen sinekler familyasına aittir. Genel olarak yeşil ya da mavi sinekler olarak adlandırılırlar.

Diptera takımı bireylerinde anatomik özellikler

Çok sayıda türleri vardır ve aynı cesette farklı türler bulunması şaşırtıcı değildir. Fakat sadece bu familya değil daha birçok familyası da çeşitli evrelerde cesede adapte olmuştur. Blow kelimesi, yumurta yığını anlamına da gelmektedir. Yumurta ile kaplı ceset yara vs. de yumurta yığını olarak adlandırılır.

Mavi ya da yeşil ismi Gal dilinden “kurtçuk” anlamından geliyor olabilir. Eğer böyleyse yeşil sineğin kurtçuk bıraktığını söyleyebiliriz. Çünkü çoğu sinek aşırı derece aynı gözükür, karışıklığı azaltmak için özel isimlerden ziyade terimlerin kullanılması tercih edilmelidir.

 


Cenk Önsoy

Bilim Günlüğü ve Biyoloji Günlüğü projelerini yürüten, BSc ve MSc derecelerine sahip bir biyolog olarak sizlerle naçizane bilgilerimi paylaşıyorum.