Böceklerde larva dönemleri ve larva tipleri
Yazı içeriğinde neler var?
Larva Dönemi ve Larva Tipleri
Böceklerde yumurtadan çıkan yavru (larva) kanatsız ve küçük yapılıdır. Şekil olarak çoğunluk ergine benzemezler. Ergin hale gelinceye kadar çeşitli kurtçuk (larval) dönemlerinin geçilmesi ve bu arada larvanın büyümesi gerekir. Böcek vücudunun dışını kaplayan deri bu büyümeye ayak uydurabilecek yapıda değildir.
Larva ne demek: Holometabol gelişim gösteren böcekler başta, olmak üzere farklı gelişim aşamalarına sahip olan böceklerin yetişkin dönem öncesi yaşam bölümüne larval dönem denir, bu kurtçuk yapılarının adı da larva olarak geçer.
Belirli bir büyümeden sonra deri değiştirilmesi zorunlu olur. İki deri değiştirme arasında geçen zamana = l inci kurtçuk dönemi, 2 inci, 3 üncü vs. olarak adlandırılır. Deri değiştirme, dolayısı ile kurtçuk dönemlerinin sayıları böceklere göre değişir. Ör: Apterygota’larda = l, Diptera’da = 3, Orthoptera’da = 5 (6–7), Hymenoptera’da = 8, Ephemeroptera’da = 22, Homoptera’dan Cicadidae familyasına bağlı Magicicada septemdecim (17 yıllık ağustos böceği)’ de 30 larva dönemi vardır.
Çoğunluk ergin vücut yapısına hiç benzemeyen larva vücudunda bazen segmentlerin ayırt edilmesi dahi zordur. Şekilleri genel olarak uzun ve silindirik yapıdadır, vücutları yumuşak, derileri incedir. Antenleri genel olarak çok kısalmıştır. Ağız parçaları çiğneyici tiptedir. Genel olarak baş ufaktır. Bacak sayısı çok değişiktir. Bazen hiç bulunmaz. Böceklerin zararlı devresi çoğunluk larva dönemidir. Böcek kurtçukların yapılarına göre 4 büyük grupta toplamak mümkündür.
1- Campodeid larva: Bu tip kurtçuklar çevik hareketlidir. Bir çift antenleri ve 3 çift göğüs bacakları vardır. Vücut dorsi ventral basıktır. Abdomen sonunda cerci bulunur. Bazı Coleoptera ve Neuropteralarda görülür.
2- Manas tipi larva: Şişman ve silindirik yapılı olan vücut kıvrık olarak durur. 3 çift göğüs bacağına sahiptir. Fakat bunlar yürüme işini tam olarak göremez. Toprak içinde, ağaç gövdelerinde bulunan bu kurtçuklar bitkisel ve bozulmuş hayvansal maddeleri yerler. Coleoptera takımının Scarabaeidae familyasında görülür.
3- Tırtıl: İnce uzun vücut 3 çift çok iyi yürüyen göğüs bacağından başka abdomen bacaklarına da sahiptir. Bunların yardımı ile çok iyi yürürler. Bu kurtçuktipi 3 alt tipe ayrılabilir;
- Gerçek tırtıl’da 3 çift göğüs bacağından başka abdomenine 3-6 segmentlerinde birer çift abdomen bacağı (yalancı bacak) ve ayrıca son segmentte anal bacak çifti bulunur. Buna göre bu kurtçuklarda 8 çift bacak bulunur. Geometridae dışındaki Lepidoptera familyalarının larvaları bu tiptedir.
- Mühendis tırtılı: Bunlarda 3 çift thorax bacağı ve abdomenin 6 ve 9 (son) segmentinde bacak bulunur. Bu duruma göre bütün bacaklar toplamı 5 çifttir. Geometridae fam. da görülür.
- Yalancı tırtıl: Abdomende 6 veya 8 çift bacak bulunur. Bunların ilki 2 inci segmenttedir. Bu duruma göre thorax bacakları ile abdomen bacakları arasında sadece l bos segment bulunur. Gerçek tırtılda ise 2 bos segment bulunur. Hymenoptera takimi Symphyta alt takımında kurtçuklar bu tiptedir.
4- Rim (bacaksız larva) Bunlarda thoraxda dahi bacak bulunmaz. Buna rağmen segmentlerin hareketi ile yavaş da olsa yürüyebilenleri vardır. Kapalı yerde yaşadıkları için gözleri kaybolmuştur. Baş yapısına göre bir gruplama yapmak mümkündür.
Başı gelişmiş olanlara; Scolytidae, Buprestidae, Culicidae, Apidae
Başı ufalmış olanlara; Tipulidae
Başı hemen tamamen kaybolmuş olanlara; Diptera takımına ait familyalar